اولین کسی که سوالات استفاده شده در تکنیک اسکمپر را ابداع کرد الکس آزبورن بود که مبتکر و مبدع طوفان فکری است. اما کسی که این سوالات را در چند دسته مرتب کرد و تکنیک اسکمپر را ساخت، نویسنده‌ای به نام باب ابرل بود.تکنیک اسکمپر (SCAMPER) توسط باب ابرل (Bob Eberle) ارائه شده است. او در کتاب خود به نام SCAMPER: Games for Imagination Development که در سال 1971 منتشر شد، این تکنیک خلاقیت و ایده‌پردازی را معرفی کرد. SCAMPER یک ابزار ساده برای تفکر خلاق است که به افراد و تیم‌ها کمک می‌کند تا ایده‌ها و راه‌حل‌های جدیدی برای مسائل پیدا کنند.در بین تکنیک‌های مختلف تفکر خلاقانه و حل مسئله مانند طوفان فکری، مدل تفکر هورسون، شش کلاه تفکر و بازی لگو تکنیک اسکمپر یکی از ساده‌ترین و بهترین روش‌ها برای ایجاد خلاقیت به حساب می‌آید. تکنیک اسکمپر بر اساس ایجاد تغییر و اصلاح چیزهای قدیمی دست به خلق ایده‌های جدید می‌زند و یکی از روش‌های کارآمد است.
معرفی تکنیک اسکمپر
تکنیک اسکمپر از 7 گروه سوال تشکیل شده است که حروف اول هر گروه نام این تکنیک را ساخته‌اند.پس ما با پاسخگویی به 7 گروه سوال 7 تکنیک بسیار کاربردی برای ایجاد یک ایده جدید در اختیار داریم.این 7 تکنیک اسکمپر عبارتند از:
جایگزینی (Substitute)
ترکیب کردن (Combine)
مناسب کردن برای یک هدف دیگر (Adapt)
اصلاح کردن (Modify)
کاربرد دیگر (Put to another use)
حذف کردن (Eliminate)
وارونه کردن (Reverse) یا تنظیم مجدد (Rearrange)
اینفوگرافی 7 تکنیک اسکمپر برای یافتن ایده‌های خلاقانه و پولساز در کسب‌وکار
نحوه بکار گیری تکنیک اسکمپر
استفاده از تکنیک اسکمپر مثل آب خوردن است.
ابتدا موضوع، مشکل، کالا، خدمت یا چیزی که قصد بهتر کردنش را دارید (محصول) انتخاب کنید.
با استفاده از 7 تکنیک اسکمپر به بررسی مورد انتخاب شده کنید تا ایده‌های جدیدی ایجاد شود.
با استفاده از طوفان فکری تا می‌توانید سوالاتی را در هر یک از هفت بخش تکنیک اسکمپر مطرح کنید. پاسخ به این سوالات شما را به ایده‌های جذابی در مورد موضوع، مشکل، کالا یا خدمات شما خواهد رساند.استفاده از این تکنیک در یافتن ایده‌های پولساز در کسب و کارمان بسیار مفید است. خصوصا برای شروع کسب و کار جدید بسیار مفید است.
نکته یک:
منظور از کلمه محصول در ادامه مطلب خدمات، فرآیندها، افراد، موضوع، مشکل و هر ایده یا مشکلی می‌تواند باشد. پس از تکنیک اسکمپر می‌توان با اندکی تغییر برای هر کاری استفاده کرد.
نکته دو:
ممکن است بعضی از ایده‌هایی که با استفاده از این سوالات به ذهنتان می‌رسد، اصلا عملی نباشند و یا اینکه در شرایط خاصی که شما در آن قرار دارید به درد نخورد. نگران این قضیه نباشید؛ هدف تکنیک اسکمپر این است که تا جایی که می‌توانید بیشتر ایده خلق کنید.
نکته سه:
برای اینکه بهترین نتیجه را بگیرید، در کنار تکنیک اسکمپر، تکنیک‌های دیگر تفکر خلاقانه مثل طوفان فکری و غیره که در بالا ذکر شد استفاده کنید.
نکته چهار:
شاید به خاطر سپردن هفت بخش تکنیک اسکمپر با یک کلمه انگلیسی برای خیلی‌ها سخت باشد. اگر شما هم این مشکل را دارید، به جای SCAMPER، از عبارت فارسی «حکومت آج» استفاده کنید. حکومت آج مخفف عبارت‌های حذف، کاربرد دیگر، وارونه کردن، مناسب کردن برای یک هدف دیگر، ترکیب کردن، اصلاح کردن و جایگزینی است.
نمونه سئوالات مطرح در تکنیک اسکمپر
نمونه‌هایی از سوالات مطرح در هر کدام از هفت بخش تکنیک اسکمپر را بررسی می‌کنیم.
جایگزینی
کدام مواد اولیه، ذخائر یا منابع را می‌توان با چیز دیگری جایگزین کرد تا محصول بهتری حاصل شود؟
از چه محصول یا فرآیند ساخت دیگری می‌توان استفاده کرد؟
به جای قوانین فعلی، چه قوانین دیگری می‌توان وضع کرد؟
آیا می‌توان همین محصول را برای یک کاربرد دیگر به خدمت گرفت؟
آیا می‌توان همین محصول را می‌توان به جای یک محصول دیگر استفاده کرد؟
اگر نگرش و حس‌مان را نسبت به این محصول تغییر دهیم، چه اتفاقی می‌افتد؟
ترکیب کردن
اگر این محصول را با یک محصول دیگر ترکیب کنیم، چه چیز جدیدی ساخته می‌شود؟
اگر اهداف مختلف را با هم ترکیب کنیم چه اتفاقی می‌افتد؟
چه چیزهایی را می‌توانیم با هم ترکیب کنیم تا کاربردهای این محصول به بیشترین حد خود برسد؟
چطور می‌توانیم مواد اولیه، ذخائر و منابع موجود را با هم ترکیب کنیم تا رویکرد جدیدی به این محصول بدهیم؟
مناسب کردن برای یک هدف دیگر
چطور می‌توانیم این محصول را طوری تغییر دهیم که یک استفاده متفاوتی داشته باشد یا هدف متفاوتی را برآورده کند؟
این محصول به چه محصولات دیگری شباهت دارد؟
از چه چیزی یا چه کسی می‌توان برای ایجاد تغییر در این محصول اقتباس کرد؟
چه محصولات و ایده‌های دیگری هستند که می‌توانند الهام‌بخش ما باشند؟
اصلاح کردن
چطور می‌توانیم شکل و قیافه محصول‌مان را بهتر کنیم یا کاری کنیم که حس خوبی به مخاطب بدهد؟
اضافه کردن چه چیزی به این محصول، آن را بهتر می‌کند؟
چه ویژگی‌ای هست که اگر رویش تاکید کنیم و برجسته‌ترش کنیم، ارزش محصول‌مان را بالاتر می‌برد؟
تقویت کردن و بهتر کردن چه جزئی از این محصول می‌تواند به خلق شدن یک محصول جدید بیانجامد؟
کاربرد دیگر
آیا می‌توانیم از همین محصول در یک حوزه دیگر استفاده کنیم؟ مثلا در یک شاخه‌ای دیگر از کسب و کار؟
این محصول به درد چه افراد دیگری می‌تواند بخورد؟ چه کسان دیگری می‌توانند بازار هدف این محصول باشند؟
در یک شرایط دیگر یا در یک محیط متفاوت، عملکرد این محصول چه شکلی پیدا می‌کند؟
امکانش هست که ضایعات این محصول بازیافت شده و چیز جدیدی از آن ساخته شود؟
حذف کردن
چگونه می‌توانیم این محصول را بهینه‌تر یا ساده‌تر کنیم؟
کدام اجزاء قوانین یا ویژگی‌های این محصول قابل حذف هستند؟
چه چیزی را می‌توانیم کمتر کنیم یا تاثیرش را به حداقل برسانیم؟
چطور می‌توانیم این محصول را کوچک‌تر، سریع‌تر، سبک‌تر یا جالب‌تر کنیم؟
اگر یک بخش از این محصول را از آن جدا کنیم چه اتفاقی می‌افتد؟ چه چیزی به جای آن بخش می‌توانیم بگذاریم؟
وارونه کردن یا تنظیم مجدد
اگر این پروسه را کلا برعکس کنیم چه می‌شود؟ اگر ترتیب وقایع را عوض کنیم چطور؟
چه اتفاقی می‌افتد اگر سعی کنیم دقیقا برعکس کاری که می‌خواهیم انجام دهیم را انجام بدهیم؟
جایگزین کردن کدام یک از اجزای سازنده باعث می‌شود ترتیب انجام کارها تغییر کند؟
کدام جایگاه‌ها را می‌توانیم برعکس کنیم یا تغییر دهیم؟
اگر می‌خواستیم سیستم این محصول را از اول طراحی کنیم، چطور این کار را انجام می‌دادیم؟
مثال‌هایی برای تکنیک اسکمپر
با ذکر مثال‌هایی برای 7 تکنیک اسکمپر می‌توانیم درک بهتری از آن داشته باشیم و بهتر در کسب و کار خودمان بکار بگیریم.اولین مثالی که بررسی می‌کنیم شکلات کیت کت است. ببینید کیت کت چطور به خوبی از هفت تکنیک اسکمپر استفاده کرده است و محصولات مختلفی را روانه بازار کرده.
بررسی تکینک اسکمپر در شکلات کیت کت
طعم شکلاتی را با شیر جایگزین کرد و کیت کت با شکلات سفید تولید شد.
شکلات کیت کت با طعم میوه یا بادام زمینی ترکیبی جدید را ایجاد کرد.
داخل بستنی، کیت کت قرار داده شده و با کیت کت آب شده آن را تزئین کرد که یک محصول تطبیقی جدید ایجاد شد.
شکلات کیت کت را در اندازه بزرگتری تولید کرد و از تکنیک تغییر اندازه استفاده کرد.
برای تهیه نوشیدنی می‌توان از کیت کت استفاده کرد و محصولی با کاربرد دیگر ایجاد کرد.
حذف بخش‌هایی از محصول و تولید محصولی باریک در قالب یک نوار استفاده از تکنیک حذف است.
محصول جدیدی به صورت تیکه‌های کیت کت به اندازه یک لقمه نیز استفاده از تکنیک تنظیم جدد در اسکمپر است.
مثال‌های کاربردی دیگر از تکنیک اسکمپرپرداخت با استفاده از NFC تکنیک جایگزین کردن در اسکمپر
پرداخت با استفاده از NFC موبایل
همانطور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید استفاده از تکنیک اسکمپر باعث راحتی در پرداخت شده است.
ما همیشه گوشی موبایل خود را همراه داریم و امروز اکثر گوشی‌های موبایل NFC دارند پس امکان پرداخت با استفاده از این تکنولوژی می‌تواند وجود کارت بانکی را حذف کند و خطرات سؤ استفاده را نیز از بین ببرد.
این یک ایده بسیار خوب است که در کشورهای خارجی در حال استفاده است اما در ایران هنوز اقدامی برای آن نشده است.
برس تمیز کردن بطری با استفاده از تکنیک اسکمپر
برس تمیز کردن بطری
در تصویر فوق با استفاده از تکنیک ترکیب کردن که یکی دیگر از تکنیک‌های اسکمپر است محصول جدیدی ایجاد شده است.
استفاده از دو یا چند ابزار در قالب یک محصول ایده‌ای بسیار کاربردی است که خواهان زیادی دارد.
چاقو سوئیسی نیز بر اساس همین تکنیک تولید شده است و یکی از وسایل محبوب و پرکاربرد خصوصا در سفر است.
استفاده از وب سایت و اپلیکیشن فروشگاهی برای ساخت فروشگاه آنلاین یکی دیگر از مثال‌های کاربردی تکنیک اسکمپر است. استفاده از گوشی موبایل و سازگار کردن آن برای خرید ایده‌ای است که امروزه در شرایط کرونا بسیار سودمند است.
نتفلیکس مثالی دیگر از تکنیک اسکمپر
سایت‌های نمایش فیلم اینترنتی
ایجاد سایت‌های نمایش فیلم مثل سایت فیلیمو در واقع استفاده از تکنیک تغییر دادن یکی از هفت تکنیک اسکمپر است.
اولین بار سایت نتفلیکس این ایده را بکار برد و اکنون یکی از پرمخاطب‌ترین و پرسودترین کسب و کارهای جهان است.
بعدها سایت‌هایی مثل فیلیمو، نما آوا و غیره به تقلید از نتفلیکس نسخه ایرانی چنین ایده‌ای را اجرا کردند.
استفاده از تکنیک اسکمپر با استفاده از میوه
قرص نوشیدنی میوه
می‌توان قرص‌های قابل حل در آب تولید کرد که نگهداری آنها برای مدت طولانی‌تری امکان پذیر است و به راحتی قابل حمل است.
با حل کردن قرص در آب می‌توان نوشیدنی دلخواه خود را در سریع‌ترین زمان و بدون دردسر درست کنیم.
حتی می‌توان این نوشیدنی را با انواع ویتامین نیز غنی‌سازی کرد.
سس کچاپ هاینز از تکنیک اسکمپر برای بسته‌بندی جدید خود استفاده کرد
خلاقیت در بسته‌بندی سس هاینز
شرکت هاینز آمریکا برای بسته‌بندی جدید سس‌های خود که باعث فروش بسیار خوب آن شد از تکنیک اسکمپر استفاده کرد.
سپس با اجرای یک کمپین بسیار خوب و بازاریابی متمرکز بر روی بسته‌بندی جدید و مزایای آن برای مشتری فروش خود را چند برابر کرد.
تاکسی اینترنتی
با استفاده از تکنیک اسکمپر تاکسی اینترنتی اوبر در خارج از ایران شکل گرفت و بعدها اسنپ به تقلید از اوبر نسخه بومی و ایرانی آن را با تغییراتی ایجاد کرد. بله ایجاد تاکسی اینترنتی نیز یکی دیگر از ایده‌هایی است که از تکنیک اسکمپر استفاده شده است.
نتیجه:
پس می‌بینید تکنیک اسکمپر در خیلی از موارد در زندگی روزمره ما به چشم می‌خورد. شما با استفاده از این نکنیک ارزشمند می‌توانید ایده‌های پولساز زیادی را برای کسب درآمد و رشد کسب و کارتان بکار بگیرید.تجربیات خودتان را در استفاده از تکنیک اسکمپر در بخش دیدگاه‌ها مطرح نمایید و این پست را برای دوستان خود ارسال کنید تا آنها نیز از این تکنیک فوق‌العاده در کسب و کار یا زندگی شخصی خود استفاده کنند.
